Skarga prokuratury do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie
Początkiem tygodnia Prokuratura Okręgowa w Warszawie skierowała do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie skargę na uchwałę Rady m.st. Warszawy z dnia 15 października 2020 roku zmieniającą uchwałę w sprawie wyboru metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalenia stawki takiej opłaty oraz ustalenia stawki opłaty za pojemnik i worek o określonej pojemności.
Prokuratura Okręgowa w Warszawie domaga się stwierdzenia nieważności zaskarżonej uchwały w całości.
Prokurator zarzucił zaskarżonej uchwale istotne naruszenie prawa, w tym m.in. przepisów ustawy z dnia 13 września 1996 roku o utrzymaniu czystości i porządku w gminach. Naruszenie to dotyczy zastosowania metody ustalenia opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi w oparciu o ilość zużytej wody również do nieruchomości zamieszkałych, niewyposażonych w wodomierz główny, niepodłączonych do sieci wodociągowej lub nieruchomości, dla których brak jest odpowiednich danych dotyczących zużycia wody. Ponadto zaskarżono ustalenie przeciętnej miesięcznej normy zużycia wody przez jednego mieszkańca na poziomie 4 m3 .
W ocenie prokuratora powyższe doprowadziło do nałożenia w sposób faktyczny na mieszkańców takich nieruchomości opłaty minimalnej za gospodarowanie odpadami komunalnymi wynoszącej 50,92 złotych miesięcznie od osoby oraz równoczesnego zastosowania do tej grupy osób elementów trzech różnych metod ustalania opłaty za gospodarowanie odpadami. W wyniku ustanowienia wskazanej normy zużycia wody, doszło również do ominięcia przepisów ustawy wyznaczających maksymalny pułap opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi, ustalanej w zależności od liczby mieszkańców nieruchomości. Działania te naruszają konstytucyjną zasadę równości poprzez pogorszenie sytuacji ww. osób względem osób zamieszkujących nieruchomości wyposażone w wodomierz główny oraz wykraczają poza ramy delegacji ustawowej do wydania powyższych przepisów prawa miejscowego.
Dokonana w ramach zakwestionowanej uchwały zmiana polega m.in. na przyjęciu w miejsce dotychczas stosowanej metody obliczania stawki opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi naliczanej od gospodarstwa domowego w wysokości 94 złotych albo 65 złotych, opłaty ustalanej na podstawie ilości wody, która została zużyta miesięcznie na danej nieruchomości. Stawkę takiej opłaty ustalono na poziomie 12,73 złotych za 1 m3 zużytej wody. W przypadku nieruchomości, które nie zostały wyposażone w wodomierz główny, niepodłączonych do sieci wodociągowej oraz nieruchomości dla których brak jest informacji dotyczących zużycia wody ustalono, że zużycie wody na potrzeby pobierania opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi wynosi 4 m3 na jednego mieszkańca w gospodarstwie domowym.
Powyższe prowadzi do tego, że w przypadku nieruchomości, które posiadają zamontowany wodomierz główny, liczba osób zamieszkujących taki budynek nie powinna mieć żadnego wpływu na wysokość opłaty, a wyłącznie zużycie wody. Może ono być przy tym hipotetycznie mniejsze niż 4 m3 miesięcznie, a opłata niższa niż 50,92 złotych od całej nieruchomości. W przypadku zaś nieruchomości co do których brak jest danych o zużyciu wody, opłata za gospodarowanie odpadami określana jest jedynie pozornie według metody, która została przyjęta w zaskarżonej uchwale.
W ocenie prokuratora osoby zamieszkujące w nieruchomościach wyposażonych w liczniki, jak i osoby, które zamieszkują nieruchomości, co do których brak jest danych o zużyciu wody, w taki sam sposób korzystają z systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Jednocześnie druga z wymienionych kategorii osób, z uwagi na brzmienie wprowadzonej kwestionowaną uchwałą regulacji stawiana jest w gorszej sytuacji. Stąd też z uwagi na przyjęcie w uchwale przeciętnej miesięcznej normy zużycia wody na jednego mieszkańca gospodarstwa domowego doszło do naruszenia art. 32 ust. 1 i 2 Konstytucji RP.
Zdaniem prokuratury przyjęcie dodatkowego kryterium wpływającego na ustalenie ilości zużytej wody na nieruchomości, w postaci nieuwzględnienia przy jej obliczaniu ilości wody bezpowrotnie zużytej w okresie przyjętym do obliczenia, ustalonej na podstawie dodatkowego wodomierza zainstalowanego na nieruchomości, również stanowi przekroczenie delegacji ustawowej przyznanej Radzie Miasta Stołecznego Warszawy. Jako niewłaściwe zostało ocenione także ustalenie wysokości zwolnienia częściowego z opłaty za gospodarowanie odpadami komunalnymi przysługującej z uwagi na kompostowanie bioodpadów. Dokonując nowelizacji odpowiedniego przepisu Organ nie zachował zachowania wymogu proporcjonalnego odniesienia zwolnienia do faktycznego zmniejszenia kosztów gospodarowania odpadami komunalnymi związanego z posiadaniem kompostownika.
Należy zaznaczyć, że z uwagi na szereg stwierdzonych w uchwale uchybień Prokuratura Okręgowa w Warszawie wystąpiła również z wnioskiem o wstrzymanie wykonania zaskarżonej uchwały.
Aleksandra Skrzyniarz
Rzecznik Prasowy Prokuratury Okręgowej w Warszawie
